Đối diện với sự khổ chúng ta nên làm gì?

Hỏi: Đối diện với sự khổ chúng ta nên làm gì?

(bài giảng trong lớp Phật Pháp Buđdhadhamma, Minh Hạnh chuyển biên)

TT Pháp Tân: Sự khổ là do phiền não và vì vậy mình phải thực hành thiện pháp. Đức Phật Ngài nói là chánh pháp là chiếc bè hay thiện pháp là phương tiện để đưa chúng ta đi đến chấm dứt sanh tử luân hồi.

Như vậy thì thiện pháp ở đây là gì? Có nhiều thứ, thứ nhất là chúng ta thực hành bằng những pháp này hoặc pháp kia, đặc biệt là chúng ta có trì giới để ngăn ngừa nghiệp bất thiện, có bố thí để tâm xả bỏ, hoặc có sự tinh tấn là sự nhiệt tâm của chúng ta có để thực hành, nếu như chúng ta không có sự tinh tấn nhiệt tâm nỗ lực thì chúng ta làm sao có sự thành công trên bước đường tu tập của mình.

Đặc biệt là khi mình biết rằng sự chao đảo nội tâm phiền não là pháp tích tập từ đời này sang đời khác, nó đã tích tập rất nhiều đời, mình phải giữ chánh niệm hay tu tập bằng phương pháp thiền quán để loại bỏ những phiền não ở trong tâm của mình. Bởi vì phiền não nó giống như là chất tương ướp, cái điều kiện mà nó có để rồi nó tạo nên hạt giống nảy sinh sôi nảy nở. Và vì có phiền não cho nên chúng ta luân hồi, vì có nghiệp chúng ta tạo tác cho nên chúng ta gieo hạt giống ở nơi nào thì chúng ta sẽ có mặt ở nơi ấy.

Thì ở đây pháp Đức Phật dạy là để chấm dứt phiền não, chúng ta thấy rằng phiền não phát sanh ở nơi nào thì chúng ta sẽ đoạn diệt ở nơi ấy, cái khổ này là tự chúng ta gieo ra và tự chúng ta chặt bỏ, không ai làm điều đó cho mình được mà chính mình phải tu tập để đoạn trừ. Đức Phật đã dạy cho chúng ta điều đó và chúng ta chiêm nghiệm lời dạy của Đức Phật để rồi chúng ta tự tìm ra phương pháp nghĩ rằng mình đang còn phiền não thì mình nên bỏ những cái phiền não đó đi, mình nghĩ cái thói hư tật xấu phiền não ở trong tâm của mình là cái mà bởn dơ. Trong kinh Pháp Cú Đức Phật Ngài dạy rằng với một người tà kiến hay với một người sân tham biết mình sân tham, biết mình tà kiến, tốt hơn là người mà không tự biết mình đang có sân tham hay đang có tà kiến. Mình biết phiền não ở trong tâm thì phiền não chính là pháp vẩn đục hay là pháp mà dẫn chúng ta đi đến sự khổ này sang đến sự khổ khác, sự khổ của kiếp sống, sự khổ của pháp hành, sự khổ của sanh diệt biến diệt, đó là sự khổ, chúng ta phải thực hành tu tập bằng phương pháp thiền quán hay tu tập bằng phương pháp để đoạn trừ những phiền não đó. Tất cả những thiện pháp cũng là phương tiện để chúng ta đưa đến chấm dứt sanh tử luân hồi.

Đức Phật Ngài dạy cho chúng ta về bản chất của sự thật của khổ cũng như nói lên ba cái đặc tướng của thế gian đó là vô thường, khổ, và vô ngã. Chúng ta chiêm nghiệm những lời dạy của Đức Phật qua những bài kinh chúng ta thấy rằng phần lớn là Đức Phật Ngài nêu lên bản chất của sự khổ, sau đó Ngài lại dạy là phương pháp để đưa đến chấm dứt khổ.

Nói đến sự đối diện với sự khổ, thì đối diện với sự khổ ở đây là chúng ta thấy được cái sự thật của nó không phải là để chúng ta thụ động, không phải là để chúng ta bi quan, hay là chúng ta chùn chân mà ngược lại chúng ta thấy rõ được cái sự thật của nó bản chất thật của nó để rồi chúng ta tìm ra một phương hướng để chấm dứt khổ mà ở đó Đức Phật đã dạy cho chúng ta bằng con đường Đạo Đế hay là Bát Chánh Đạo, như vậy là con đường chúng ta cần phải thấy biết và tự thực hiện được để chúng ta có được sự lợi ích đó./.