Tại sao Đức Phật dạy về sự khổ và sự diệt khổ?

Hỏi: Tại sao Đức Phật dạy về sự khổ và sự diệt khổ?

(Bài giảng trong lớp Diệu Pháp, Minh Hạnh chuyển biên)

TT Giác Đẳng: Là tại vì khi chúng ta nghĩ về sự khổ và sự diệt khổ thì đưa chúng ta trở về một thực tại mà chúng ta có thể sờ mó, có thể xúc chạm, có thể hiểu biết, có thể lãnh hội được, còn nếu chúng ta đi xa điều đó thì chúng ta sẽ rơi vào trong hoang tưởng. Thí dụ, một đứa nhỏ chỉ biết có đồ chơi nhưng khi lên nó không còn những thứ đó nữa vì nó không thấy có gì có ý nghĩa.

Chúng tôi nghĩ rằng kinh điển của Phật giáo Bắc Truyền đặc biệt là các bộ luận rất là xuất sắc ở một điểm là ở trong những tư tưởng về Tánh Không, trong những tư tưởng về Bát Nhã đã không cho thấy một cái Niết-bàn là hư vô. Nhưng lại đi quá xa, chúng tôi nghĩ rằng người ta đã nói quá nhiều về Niết-bàn. Đến ngày nay đa số những người Phật tử học kinh điển Hán Tạng thì hoàn toàn rất là mơ hồ, cuối cùng qúi vị trở về thấy rằng "à! cái quan điểm về Tây Phương cực lạc nó vẫn dễ hiểu hơn những cảnh giới khác" giống như từ Việt Nam nhìn qua Mỹ thoải mái hơn, hiểu vậy thôi. Nhưng cứu cánh giải thoát đích thực của Đức Phật thì  không thể nào diễn tả nhưà chúng ta diễn tả cảnh giới Tây Phương Cực Lạc và không phải nằm trong bất cứ ngôn ngữ gì, tại vì những gì chúng ta diễn tả ví dụ như Thất Bảo những thứ qúi giá như vàng, bạc, lưu ly, xa cừ, mã não, hổ phách, cả những sự diễn tả đó đều mang tánh cách đối đãi hết. Bây giờ chúng ta sống trong một thế giới đi trên mặt đất đen ở trong một thế giới mà người ta cần đến vàng bạc châu báu thì vàng bạc châu báu quí, nhưng giả xử như chúng ta sanh trong một cảnh giới đất toàn trải bằng vàng thì thật sự vàng vô nghĩa và thật sự đôi lúc còn qúi đất hơn nữa. Chúng tôi nói điều này là qúi vị không có tưởng tượng được là hồi xưa ở Việt Nam chúng ta thấy trái bom trái táo là qúi nhưng khi qua bên Mỹ rồi thật sự có trái bom trái táo không qúi, nhưng ngược lại chúng tôi đang sống ở tại đây thì trái cốc trái ổi rất là ngon, và nếu qúi vị ở Việt Nam mới qua mà thấy ở đây ăn trái cốc trái ổi ngon, qúi vị sẽ nói mấy người này có vẻ không bình thường, nhưng mà thật sự là nó đều mang tánh cách đối đãi hết. Thì quí vị cứ tin là Thất Bảo như lưu ly, sa cừ, mã não, hổ phách tất cả những điều đó khi diễn tả về Tây Phương Cực Lạc thì đối với chúng ta là qúi, nhưng mà đối với những người sanh lên đó chỉ toàn những thứ đó không thì nó không còn qúi nữa, tại vì cái qúi và cái không qúi nó được hay không được đối với chúng ta nó hoàn toàn mang tính đối đãi hết.

Đức Phật Ngài khuyên chúng ta ở trong sự tu tập nên trở về với một cơ sở thực tiễn đích thực nhất là thân ngũ uẩn mà chúng ta đang mang nó có vấn đề, không phải nó chỉ đơn giản có vấn đề mà nó là một căn bịnh cấp tính mà chúng ta có một nhu cầu cấp thiết để giải quyết nó. Đức Thế Tôn dùng chữ rất đơn giản là mình bị một mũi tên bắn vào mình phải hiểu rằng nếu mình không rút mũi tên ra, không chữa trị, thì mình sẽ bị thống khổ, mình sẽ bị chết. Việc quan trọng thứ nhất là chữa trị vết thương bị mũi tên bắn trúng còn những chuyện khác tính sau.

Như Lai chỉ dạy về sự khổ, diệt khổ.

Đây là một cái nhìn rất là đích thực rất là quan trọng trong Đạo Phật. Và chúng tôi xin có một vài lời để chia sẻ về điều này với đại chúng hôm nay và dĩ nhiên nó rất là miêng mang về nhiều điểm, nó không dễ dàng trong một bài pháp như vầy mà chúng ta có thể nói hết.