Cách hành trì giới như thế nào là đúng?

Hỏi: Cách hành trì giới như thế nào là đúng?

 (Câu thảo luận trong lớp Phật Pháp Buđdhadhamma ngày 26-6-2013, Minh Hạnh chuyển biên)

TT Giác Đẳng: Trước nhất chúng ta hình dung một người vào chùa sống yên tỉnh trong thời gian 7 ngày hay là một tháng, trong thời gian ngắn ngủi đó thì vị này tập trung cho sự tĩnh tâm tu tập và khi bắt đầu hành thiền thì các vị Thiền Sư dạy về 5 giới hoặc là 8 giới. Thì chúng ta nói đến tùy trường hợp khác nhau, không phải là phải thọ sa di giới, không phải như vậy, có nhiều loại giới mới nghe thì giống nhau nhưng tánh cách thì có khác nhau. 

Trước nhất là chúng ta hành trì giới bằng cách là chủ tâm của chúng ta phát nguyện là mình không làm việc đó nhưng mà không làm việc đó thì rõ ràng có nhiều cách:

- Cách tốt nhất, chúng ta phát nguyện giữ giới là chúng ta đối trước Chư Tăng hay đối trước vị Thiền Sư để xin thọ trì 5 giới, Bát Quan Trai Giới, như qúi Phật tử thường thấy ở trong rơom thỉnh thoảng vào những ngày Bát Quan Trai Giới thì Chư Tăng đọc và qúi vị đọc theo, đó là cách phổ thông nhất. 

- Cách thứ hai, chúng ta cũng có thể đối trước bàn Phật, trong các trường thiền thì ở trong phòng thường có tượng Phật, buổi sáng hôm đó nếu chúng ta muốn thọ trì giới thì dạy sớm rửa mặt sạch sẽ và nếu có được nhang đèn thắp lên bàn Phật, lạy Phật xong rồi thì phát nguyện trước bàn thờ Phật "Hôm nay, con xin thọ trì 5 giới (hay Bát Quan Trai Giới)".

- Cách thứ ba, chúng ta cũng có thể phát nguyện một mình, thí dụ mình đang đi đâu xa, đi một mình ở trên xe hay là đi đâu thì một mình mình phát nguyện là "hôm nay là ngày Bát Quan Trai Giới, con xin thọ trì Bát Quan Trai Giới".

Thì ba cách phát nguyện như vậy: phát nguyện bằng sự truyền thọ đối với Chư Tăng, hay phát nguyện trước kim thân Phật, tượng Phật lộ thiên hay trong chánh điện hay tượng Phật ở trong tịnh thất, hoặc giả là chúng ta phát nguyện một mình. Đó là cách chúng ta thọ giới.

Về giới thì có nhiều loại giới, như ngũ giới là 5 giới đầu thì mang tánh cách ngăn ngừa những ác nghiệp. Những ác nghiệp này mang tánh cách như là làm thương tổn đến chúng sanh khác, ví dụ như không có sát hại sinh vật tức là không đoạt mạng sống của chúng sanh không lấy của không cho, tức là cái gì của ai mà người ta không cho mình thì mình không đụng tới không chiếm hữu, đó gọi là không lấy của không cho. Không hành tà hạnh tức là không làm hại đến hạnh phúc gia đình của người. Không nói dối tức là mình không làm cho người khác bị dẫn dắt sai lạc hay hiểu sai sự thật. Không uống rượu tức là mình không làm phiền hà người khác.

Nói tóm lại là 5 giới đầu tiên (ngũ giới) thì có tánh cách là ngăn ngừa những ác nghiệp lớn và những ác nghiệp này liên quan đến sự an lành của chúng sinh của tha nhân. 

Thì khi mình nghĩ đến 5 giới. Thí dụ ngồi ở trong rừng hay ngồi trong tịnh thất, mình phát nguyện sẽ thọ trì thật sự trong sạch 5 giới. Thì sự thọ trì 5 giới được hiểu như vầy, mình có thể thọ trì trong suốt thời gian nào đó. Thường thường, đến tháng Bảy có một số người Việt Nam họ phát nguyện ăn chay một tháng. Thật sự thì chuyện ăn chay chỉ có tánh cách là ăn cái này cử cái kia thôi, đôi khi người ta nghĩ chuyện đó quan trọng nhưng thật ra chỉ là bình thường, ở Mỹ này có rất nhiều người kiêng cử còn hơn mình ăn chay, họ ăn kiêng chỉ ăn một thứ như gạo lức muối mè hoặc ăn một thứ gì đó. Thành ra cách tốt nhất của chúng ta là trong một tháng là tháng Bảy hay trong đầu năm chúng ta làm sao tập trung nguyên cả tháng này mình giữ 5 giới cho thật trong sạch và nhất là đối với vị hành thiền thì làm sao để có được lòng tự tin là mình giữ 5 giới trong sạch. 

Khi giữ 5 giới như vậy có ba trường hợp để mình có thể phản tỉnh lại cái giới của mình, nghĩa là ngày hôm nay mình thọ giới rồi ngày mai trước khi mặt trời mọc mình tụng kinh, lý do tại sao ở các chùa thường tụng kinh buổi sáng trước khi mặt trời mọc, tại sao khi tụng kinh xong mình ngồi nghiệm lại là ngày hôm qua tới hôm nay 24 giờ đồng hồ mình đã giữ 5 giới được tròn vẹn không? có điều nào mình đã phạm phải có điều nào không được thanh tịnh thì mình ghi nhớ những điều đó, đó là cách chúng ta phản chiếu lại hành xử của chúng ta trong một ngày qua. 

Cũng có cách khác là mỗi khi chúng ta có một việc gì, thí dụ có người hỏi mình một chuyện gì mà chuyện đó khó nói, mình phải nói khác đi thì khi gặp trường hợp khó xử như vậy thì mình quán lại là ở trong trường hợp đó mình có nói dối không, mình có nói sai sự thật không và mình có chấp nhận là mình đánh đổi cái nhẹ để giữ cái lớn không. Ví dụ như có chuyện gì đó mình cảm thấy không thích nói bây giờ họ hỏi mình miễn cưỡng nói nhưng mình nghĩ rằng thà mình nói như vậy đỡ hơn nói dối, thì khi về a về phản tỉnh trở lại xem việc giữ giới thì trong những trường hợp đó chúng ta có phạm giới không.

Hoặc giả, mình giữ 5 giới rồi bây giờ có người bạn mời đi uống rượu thì mình nói là xin lỗi tôi kỵ rượu chẳng hạn. Hồi xưa ở Việt Nam thì có vấn đề nhưng bây giờ ở bên Mỹ dễ lắm, người lái xe không được uống rượu thì mình có thể từ chối được và ở đây không ai phiền hà mình khi mình từ chối không uống rượu. 

Thì thưa qúi vị, điều thứ ba giúp cho chúng ta nhiều trong việc giữ giới đó là quán niệm về tâm bi. Tâm bi ở đây là mỗi lần mình thấy một con vật bị giết hay bị đánh đập thì mình nhìn điều đó và nguyện rằng: "xin cho con không tạo ra nghiệp sát hại sinh vật", đó là tôn trọng sự sống hay hoặc giả mình thấy một người bị mất cái gì đó mà họ cảm thấy buồn phiền, hoặc tự nhiên họ bị đập kiếng xe và họ cảm thấy buồn phiền thì mình nguyện rằng: "xin cho con không lấy của không cho". Trong những trường hợp như vậy cũng tốt cho chúng ta phản tỉnh cái giới của mình.

Thì một người giữ 5 giới như vậy người đó được xem như gây dựng một chút lòng tự tin. Một chúng lòng tự tin ở đây là mình không tạo ác nghiệp. Ở trong tôn chỉ về lời dạy của Đức Phật là "không làm ác nghiệp không làm tất cả điều ác tu tập hạnh lành". Không làm ác nghiệp, là điều ác nghiệp nào không làm? Trong đời sống mình có vô số chuyện bây giờ mình chỉ tập trú ngày hôm nay mình tập trú vào 5 giới, mình nguyện không làm điều gì ác mà phạm phải 5 giới thì khi mình nghĩ như vậy mình cảm thấy rằng mình được một ngày rất thanh tịnh không tạo ác nghiệp, thì thật tình thưa qúi vị, đúng ra thì cũng hiếm khi chúng ta nhất là chúng ta sống trong xã hội an hoà hiếm khi chúng ta phạm 5 giới ngoại trừ giới một vài truờng hợp bất đắc dĩ thật sự khó. Thì dầu là chúng ta có tu tập 5 giới hay không tu tập 5 giới thì một ngày cũng trôi qua, nhưng mà nếu một ngày trôi qua mà mình thấy rằng một ngày trôi qua có thực hành 5 giới thì giống như mình bỏ ống ít tiền để vào qũi tiết kiệm một ít tiền hay là mình có dành dụm một chút cũng được, cái này là cái tác ý, thì mình cứ thử, ban đầu thử một ngày hay mình thử một tuần lễ hoặc giả là mình thử một tháng, ba tháng, dĩ nhiên là bây giờ mình nói mình làm cả tháng thì có lẽ mình hành không được, nếu cả tháng mình thực hành mình cảm thấy khó thì giảm xuống 10 ngày một tuần và đôi khi cả đời thực hành không được thì nên thực hành một tháng hay ba tháng. Ở một vài quốc gia Phật giáo có trường hợp như vầy là những người Phật tử sống bình thường nhưng tới mùa an cư kiết hạ thì họ phát nguyện giữ 5 giới cho thật trong sạch vào ngày mùa an cư là từ Rằm tháng Sáu tới Rằm tháng Chín thì đó cũng là điểm rất lợi là bởi vì những người này nghĩ rằng đây là mùa Chư Tăng tập trung một chỗ để tu tập, mùa mà Chư Tăng tạo nhiều phước để hồi hướng cho Chư Thiên, thì mình cũng giữ 5 giới hồi hướng đến Chư Thiên, đó cũng là một ý niệm rất hay. Chúng tôi nhớ là ở tại Thái Lan đôi khi người ta có một phát nguyện là vào mùa an cư của Tăng thì họ sẽ không uống rượu không mua bán rượu, đó cũng là một cách để chúng ta giữ giới.

Chúng tôi nhắc lại, 5 giới đầu tiên là không sát hại sinh vật, không lấy của không cho, không hành tà dục hạnh, không nói sai sự thật, không say sưa, đúng ra giới thứ 5 trong Đạo Phật không say sưa rượu và các chất say, như là ma túy những chất làm cho mình say, thì 5 pháp này có tánh cách tránh xa những trọng nghiệp thô, mà trọng nghiệp thô này còn có tánh cách nói lên lòng bi mẫn đối với chúng sanh khác, mình sống gần người khác mình làm cho người khác cảm thấy an tâm là mình không gây thương tổn chúng sanh chung quanh.

 Nếu mình đi xa hơn một chút thì nguyện giữ Bát Quan Trai giới, tính cách của Bát Quan Trai Giới khác hơn ngũ giới, nó khác là ngũ giới là tránh xa những ác nghiệp những bất thiện nghiệp, nhưng Bát Quan Trai giới là làm cho mình được tạm gọi là thanh tịnh các căn của mình, ví dụ như ngày Bát Quan Trai Giới thì giữ giới như không sát sanh, không trộm cắp, không nói dối, không uống rượu thì mình có giữ, nhưng giới thứ ba là giới tà hạnh thì thay vào đó là ngày hôm đó không có quan hệ về nhục dục không quan hệ giữa nam nữ thì đó là giới thứ ba.

 Giới thứ sáu của Bát Quan Trai Giới là không ăn phi thời tức là tiết chế trong sự ăn uống, là ngày hôm đó mình chỉ ăn vừa đủ, ăn không phải là để mãn khẩu, ăn không phải để cho vui, mà ăn cho vừa đủ với sức khoẻ.

 Giới thứ bảy là không thưởng thức ca vũ nhạc kịch không trang điểm và mang đồ trang sức, là không làm vui không làm đẹp bằng những dục lạc của các căn. 

 Thật sự thì ba giới sau: 

 không ăn phi thời là giới thứ sáu, 

 không thưởng thức ca vũ nhạc kịch, trang điểm và mang đồ trang sức là giới thứ bảy, 

 và không nằm ngồi ở chỗ cao sang là giới thứ tám.

 Thì ba điều đó trên phương diện nghiệp nó không tạo nghiệp gì hết. 

 Không ăn phi thời. Ví dụ, mình ăn một ngày hai bữa hay ba bữa bốn bữa không tạo nghiệp nhưng nếu vấn đề ăn trở thành một cái gì để thoả mãn miệng mình thì nên giảm bớt, đó gọi là làm cho các căn thanh tịnh. Mục đích của Bát Quan Trai gi1ơi là làm cho sáu căn được thanh tịnh ít nhất trong một giới hạn nhất định nào đó.

 Không ca vũ nhạc không thưởng thức ca vũ nhạc kịch, không trang điểm và mang đồ trang sức. Ở đây ý nói là cái gì liên quan đến sự thưởng thức có tánh cách âm thanh sắc tướng phù phiếm thì bỏ đi. Thì âm thanh sắc tướng phù phiếm là cái gì? Thí dụ như mọi ngày thì mình xem TV xem kịch xem phim nghe nhạc thì ngày hôm đó mình phát nguyện không thưởng thức những thứ đó. Chuyện đó không phải là có tội trên phương diện nghiệp mà ở đây là làm cho lục căn của chúng ta được thanh tịnh.

 Không nằm ngồi nơi quá cao và xinh đẹp. Tức là chỗ mình ở tương đối đơn giản lại. Chúng tôi nhớ là ngày xưa có một số Phật tử có phòng ngủ giường ốc rất đẹp đến ngày thọ Bát Quan Trai thì họ lấy tấm nệm tấm mền nhỏ đơn giản trải dưới sàn để ngủ. Đó không phải là giới cấm thủ nhưng điều đó để nói rằng mình không có thưởng thức nhưng đúng ra giới không nằm ngồi chỗ cao sang nó mang tánh cách thuộc xúc giác, trong khi ăn phi thời hạn chế về vị giác, còn giới thứ bảy hạn chế về thị giác thính giác và khứu giác. 

 Nói chung chung thì Bát Quan Trai giới nghiêng về thu thúc sáu căn trong khi đó ngũ giới thì nghiêng về tánh cách trọng nghiệp. 

 Và Bát Quan Trai giới này thì cách thọ trì của mình là thọ trì trong một thời lượng nhất định, thí dụ như 24 giờ ngày nay và đêm nay, cách thọ trọn ngày là thọ 24 giờ. Tại vi sao vậy? Tại vì liên quan đến giới ăn phi thời, thì từ sáng hôm nay cho đến sáng ngày mai tính một ngày, ở trong một ngày đó mình dọn cho thân tâm mình được thanh tịnh nhẹ nhàng.

 Lâu lâu phát nguyện thọ trì Bát Quan Trai giới, cái giới đó mình đừng nghĩ nó chuyện gì có tánh cách thần bí mà giới đó thật sự làm cho các căn chúng ta được thanh tịnh nhẹ nhàng.

  Dĩ nhiên là thỉnh thoảng chúng ta đi xe chung với người khác họ mở nhạc, hay họ mở video coi âm nhạc, hay tình cờ đi trên phố có cửa hàng người ta mở nhạc nhưng cái chính ở tại đây thứ nhất là mình không đi tìm, không tạo, không có cố ý để có được những thứ đó, không tìm không tạo không cố ý có là cái mà chúng ta được xem mình có giới đó thì với một hành giả tu thiền thì làm sao cho các căn được thanh tịnh thì vị này có lợi là mình lấy được niềm tin của mình. Ở đây Ngài Nāgasena Ngài cho ví dụ như là một miếng đất muốn trồng thì làm cho sạch cỏ, hay ở chùa mỗi lần ngày lễ thì mình dọn dẹp sạch sẽ rồi sau đó mới có chương trình này chương trình kia mới vui còn nếu dọn dẹp không sạch sẽ thì không có vui. Thì sự tu tập khi mình ngồi xuống niệm hơi thở mà nó đi kèm với cảm giác thân tâm mình được thanh tịnh tức là nếu mình giữ ngũ giới mình cảm thấy kể từ ngày hôm qua hay kể từ sáng nay cho tới giờ này mình không có tạo một ác nghiệp gì cái đó là một nền tảng, hay hoặc giả là buổi sáng phát nguyện Bát Quan Trai giới bây giờ vào hành thiền thì mình thấy rằng trước khi mình phát triển tâm định mình đã thu thúc được sáu căn của mình thì cái này là cái lợi thế rất lớn cho một hành giả, hay là với bất cứ hành giả nào tu tập là ít nhất cho chúng ta một cảm giác là mình tách rời ra khỏi cái nếp sinh hoạt hàng ngày mình, tách rời ra khỏi cái bụi bặm hàng ngày,  mình tách rời ra khỏi những ô trược hàng ngày mà cho mình một trạng thái tương đối sạch tương đối thanh tịnh tương đối an lạc khi mình tập trú vào hành thiền. 

  

  Quan trọng nhất của giữ giới là chủ tâm. Chủ tâm từ bỏ việc đó và nhiều người Phật tử không hiểu nên làm giống như thủ tục, làm như thủ tục thì gọi là giới cấm thủ. Chúng tôi nói thẳng là có nhiều người phát nguyện ăn chay, ngày đó không đụng đến thịt cá thì yên trí là ngày đó mình tu rồi, như vậy là giới cấm thủ, tại vì mình hiểu rằng chuyện mình không ăn cái này không ăn cái kia không hẳn nó mang lại cho mình một sự an lạc thật sự mà kèm theo trong đó mình phải có chủ tâm là mình sẽ giữ 5 giới hay giữ Bát Quan Trai giới, ý nghĩ mình giữ 5 giới vì tránh trọng nghiệp vì 5 giới vì tâm bi đối với chúng sanh khác đó là yếu tính của giới chứ không phải mình làm việc đó là làm cho có làm. 

  

  Đức Phật Ngài nói là có người giữ Bát Quan Trai giới cũng có như là trả nợ, hay giống người chăn bò, hay hoặc giả có người tầm cầu giải thoát. 

  

  Người trả nợ tức là mình ráng làm sao làm cho hết giờ, mình đi chùa hay mình tu tập thì người ta biểu làm thì mình cũng làm là làm để trả nợ. 

  

  Làm như người chăn bò là chuyện đó mỗi ngày mỗi làm như buổi sáng lùa bò ra ruộng rồi chiều lùa bò về.

  

  Một người giữ giới thấy người ta giữ giới mình cũng giữ giới, vào trường thiền người ta biểu mình giữ ngũ giới thì mình cũng giữ ngũ giới nhưng mình không thấy giá trị cho đến khi nào mình có ý thức được giá trị thật sự của 5 giới đó thì gọi là mình giữ giới như một người cầu đạo giải thoát. 

  

  Điều này khó, con người chúng ta dễ đi vào giới cấm hơn là chúng ta giữ giới một cách chân thật. Chúng tôi thấy thời bây giờ ngay cả trong giới tăng sĩ, ngay cả những người Phật tử hiểu đạo thì nhiều khi chúng ta không để ý. Lấy ví dụ, chúng ta rất quan trọng một số luật phong thủy, có những người họ quan trọng điểm này là hễ mình ra khỏi nhà dù có quên cái gì đi nữa thì không được trở về lấy, tại vì đi ra mà còn quay đầu trở lại tức là sui, họ coi đó là cái chân lý tuyệt đối. Hoặc giả là có nhiều người xem kiêng điều này cử điều kia là một điều phải giữ thì thay vì mình kiêng cử những điều có tánh cách phong thủy dị đoan thì mình cứ giữ 5 giới giữ Bát Quan Trai giới. 

  

  Đức Phật Ngài dạy: "ngày nào thân khẩu ý trong sạch hiền thiện thì ngày đó là ngày cát tường đó là vận mệnh hanh thông là giờ phút thịnh đạt", chúng ta không chịu nhớ lời Đức Phật dạy. Thật ra cách chúng ta có vẻ nặng về tà kiến nặng về niềm tin tín ngưỡng nhân gian, trong lúc đó cái lợi về sự tu tập thì chúng ta không có. 

  

  Chúng tôi nói về một điểm khác ngắn thôi, tại vì qúi Phật tử không phải là người xuất gia, giới của người xuất gia không giống ngũ giới và Bát Quan Trai giới mà là giới của đường dài, chuyện đó nó khác. Thí dụ, bên Mỹ có những người lính trừ bị, sự huấn luyện nặng về vấn đề hình thức, hay lâu lâu đi một lần, nhưng một người lính  chuyên nghiệp nghĩa là cuộc đời họ là một quân nhân chuyên nghiệp thì sự huấn luyện phải là khác. Có những chuyện quan trọng với người này nhưng không quan trọng với người kia. 

  

  Chúng tôi lấy một ví dụ là ở trong giới của người xuất gia có giới chánh mạng thanh tịnh giới, với người cư sĩ thì chánh mạng thanh tịnh giới chỉ là chuyên ngữ như là không bán rượu, không bán thú vật sống như cá sống con vật sống gọi là chánh mạng. Nhưng chánh mạng của người xuất gia những gì phát sanh nuôi mạng hàng ngày như thực phẩm, chỗ ở, thuốc men phát sanh một cách hợp đạo. Chúng tôi lấy một ví dụ, một vị xuất gia mà đi coi bói cho người khác để lấy tiền sinh sống thì thật ra chuyện coi bói mà sống đối với ngũ giới hay Bát Quan Trai giới thì không phạm gì hết, người ta đến thì người ta nhờ mình cúng sao giải hạn người ta nhờ mình làm việc này kia nhưng mà nếu người xuất gia mà chuyên về coi bói để mà sống thì Đức Phật gọi đó là tà mạng, tà mạng đó có nghĩa là thực phẩm đó phát sanh đến mình là do một cái nghề mà nghề đó là nghề thầy bói chứ không phải là một sự phát tâm của đàn tín, hai điều này khác nhau. 

  

  Bởi vậy, trong cách nuôi mạng của người xuất gia thì những gì người xuất gia làm nó không phải là một thứ nghề. Chúng tôi nói xin lỗi là bây giờ qúi Phật tử quen rồi nên qúi vị không có để ý nhưng nếu một người xuất gia có được sự cúng dường do bói toán hay là do cúng kiếng hay do một nghề nào mình làm thật sự làm để nuôi mạng thì cái đó trong đạo Phật gọi là tà mạng. Và tà mạng đó nhìn ở bên ngoài thì không có tội gì hết. Chúng tôi lấy ví dụ như qúi Phật tử đi chùa mà qúi vị muốn coi chỉ tay chúng tôi coi chỉ tay cho qúi vị rồi coi xong qúi vị cúng năm ba chục đồng thì thấy không có gì gọi là tà mạng nhưng kỳ thực nó trở ngại cho sự tu tập. 

  

  Sự khác biệt giữa đời sống của một vị tu sĩ và một vị cư sĩ là người cư sĩ thức dạy thì luôn nghĩ là mình đi làm để kiếm tiền để nuôi mạng, người xuất gia thì không được làm chuyện đó, người xuất gia khi thức dạy thì nghĩ đến chuyện tu tập nghĩ đến chuyện hành trì, còn sự sống hàng ngày tất cả những gì liên quan đến sự sống từ miếng ăn từ chỗ ở đến thuốc men v.v... là do sự phát tâm của những người đàn tín đó là điều mà Đức Phật Ngài có qui định. 

  

  Nên chi, đừng lấy ngũ giới so sánh với Bát Quan Trai giới, đừng lấy Bát Quan Trai giới so sánh với Sadi giới hay tỳ kheo giới, tại vì những cái đó nằm trong những phạm trù khác nhau. Ví dụ như ăn phi thời, cái chuyện ăn phi thời không có tội gì trên phương diện nghiệp báo, thí dụ qúi vị ăn ngày năm ba bữa bảy bữa trừ khi qúi vị bịnh thôi còn không bịnh mà qúi vị ăn bao nhiêu cũng không có tội nhưng trong ngày Bát Quan Trai giới chúng ta hạn chế lại để chúng ta thấy rằng chúng ta có tự chủ đối với vị giác đối với lưỡi đối với sự ăn uống của chúng ta. 

  

  Thì như vậy giới đầu tiên giống như hành thiền là mình tạo cho mình lòng tự tin, ở trong một không gian như vậy ở trong một thời gian như vậy và đặc biệt ở trong một bối cảnh như vậy mình cũng tu tập nhưng mình có giới khác với người không có giới. 

  

  Thậm chí, Đức Phật Ngài dạy rằng: hai người cùng bố thí làm phước cúng dường nhưng một người bố thí có giới và người bố thí không có giới thì người có giới có phước hơn tại tâm người đó thanh tịnh hơn. Nên ở tại các quốc gia Phật Giáo thường thường trước một phuớc sự người Phật tử thường hay thọ ngũ giới. Kkhông phải là rườm rà mà họ thọ giới để từ giờ phút đó trở đi họ giữ 5 giới trong sạch. Lấy ví dụ như là qúi Phật muốn đi làm công việc cứu trợ người nghèo tại Miến Điện chẳng hạn thì để làm công việc trọn vẹn chúng ta chuẩn bị tiền, chuẩn bị liên lạc, rồi chuẩn bị chỗ nào mình đến, nhưng có một thứ ít người biết đó là trước khi mình đi làm cuộc cứu trợ như vậy mình phát nguyện rằng mình sẽ thọ trì ngũ giới trong sạch, khi mình thọ trì ngũ giới rồi mình làm chuyện đó rất là tốt.

  

  Cái chuyện mình phát nguyện để giữ những điều đó nhìn ở bên ngoài không thấy nhưng sự phát nguyện giữ 5 giới làm cho phẩm chất của nội tâm khác đi, và Đức Phật dạy người giữ giới bố thí có phước nhiều hơn là người bố thí không giữ giới. Đó là chúng ta nói về chuyện bố thí chúng ta khoan nói đến hành thiền.

  

  Một người ngồi xuống nhìn hơi thở ra nhìn hơi thở vào mà người đó vốn hồi nãy sát sanh ví dụ như thấy con dán con kiến đập chết rồi ngồi xuống nhìn vào hơi thở thì tâm thái người đó sẽ khác nhưng một người ngồi xuống rồi thấy rằng à mình đang giữ ngũ giới trong sạch và hôm nay là ngày Bát Quan Trai giới mình đã thọ trì trong sạch tâm mình nó khác. 

  

  Về điểm này thì rất là khó nói, rất là khó để mình có thể cảm nhận, khi nào qúi vị làm thử qúi vị sẽ thấy. Trong ngày qúi vị làm thử bất cứ chuyện gì nhất là làm thiện pháp trước khi mình làm chuyện đó thì mình ráng mình thọ trì, mình cố gắng thọ trì 5 giới hay 8 giới khi mình thọ trì xong mình sẽ thấy tâm mình khác.

  

   Và một cảm giác về đời sống tinh thần thường ảnh hưởng chúng ta nhiều là lòng tự tin mình có làm được hay không làm được, tại sao có những người họ không có lòng tự tin tại thật sự đời sống họ không có kỷ luật nhất định, một người sống phải có nguyên tắc nhất định, do những nguyên tắc này mình thấy rằng mình có khả năng làm, mình làm được thì khi mình nghĩ đến chuyện mình làm được như vậy  thì bắt đầu mình tạo mình có niềm tin, giữ giới là đầu tiên có niềm tin, cho mình một niềm tin tối thiểu để mình bắt đầu

   

   Ngài Nāgasena ở đây, Ngài đề cập đến 5 giới như là một pháp dọn sạch mình giống như làm vườn thì phải dọn sạch đất rồi mới trồng cây được hay là người ta muốn hát xiệc người ta phải dọn mảnh đất cho sạch để không có mảnh trai hay rác rưởi. Nói một cách khác cụ thể hơn, mình muốn có buổi lễ trong nhà thì mình dọn dẹp trong nhà sạch sẽ thì mới đón mừng ngày lễ ngày tết nó mới vui được, chứ nếu có tiệc tùng mà trong nhà lôi thôi bề bộn thì không được. Hai cảm giác chúng ta cứ tưởng tượng rằng mỗi lần ở chùa có lễ mà trước khi lễ ở chùa qúi Phật tử cắt cỏ dọn dẹp sạch, nhìn ngôi chùa từ trước ra sau thấy không khí buổi lễ đã trở về thì bản thân mình cũng vậy khi mình muốn tu tập hay là muốn hành thiền hay làm gì đó thì hãy thọ trì ngũ giới hay bát quan trai giới ít nhất là trong thời lượng 24 giờ hay là bảy ngày hay 10 ngày và sắp đến rằm tháng sáu qúi Phật tử thử một lần là trong ba tháng an cư sắp tới từ rằm tháng sáu đến rằm tháng chín mình phát nguyện giữ ngũ giới điều đó cũng tạo cho mình một cái cơ hội để mình thử nó là một sự trắc nghiệm ./.